Kod Paskowy Rezystorów – Czym Jest i Jak Go Odczytywać?

Rezystory stanowią najprostszy, lecz również kluczowy element każdego obwodu elektrycznego. Wykorzystuje się go do ograniczenia prądu w danym układzie. Aby obniżyć koszt produkcji niektórych sprzętów lub zmniejszyć ryzyko wystąpienia awarii, wykorzystuje się różne rodzaje rezystorów. W odróżnianiu ich od siebie pomaga kod paskowy rezystorów.

Czym Jest Kod Paskowy Rezystorów?

Wszystkie rezystory produkowane w technologii przewlekanej (THT) są bardzo małe, a nadrukowanie na nich poszczególnych wartości graniczy z cudem. Zamiast tego nanosi się więc na nie paski o różnych kolorach – na ich podstawie utworzono system do odczytywania wartości rezystorów. 

W najczęściej spotykanych oznaczeniach widuje się cztery paski (czasami również kropki):

  • pierwszy pasek – oznacza on pierwszą cyfrę znaczącą wartości rezystora. Umieszczony jest najbliżej jego wyprowadzenia;
  • drugi pasek – jest to druga cyfra znacząca rezystora i znajduje się zaraz obok pierwszego paska;
  • trzeci pasek – odpowiada on liczbie mnożnika. Zawsze podaje się go w omach (Ω). Pomiędzy trzecim a czwartym paskiem widać zazwyczaj większy odstęp;
  • czwarty pasek – określa on tolerancję rezystora, jego klasę dokładności, którą podaje się w procentach. Brak czwartego paska oznacza tolerancję ±20%.

Istotną wartością jest również temperaturowy współczynnik rezystancji (TWR, TCR), który określa zmiany rezystancji ze względu na daną temperaturę. Im jest on mniejszy, tym stabilniejszy okaże się rezystor. Temperaturowy współczynnik rezystancji możemy obliczyć ze wzoru:

TWR = dR / (R * dT)

Choć najczęściej umieszcza się cztery paski (w rezystorach z szeregów E6, E12 oraz E24), produkuje się również rezystory z pięcioma czy sześcioma paskami (w rezystorach E48, gdzie pierwsze trzy paski odpowiadają liczbom właściwym, czwarty – mnożnikowi, piąty – tolerancji, zaś szósty oznacza wartość TWR). Natomiast w rezystorach z zaledwie trzema paskami wszystkie trzy oznaczają oporność, trzeci w dodatku jest mnożnikiem, a jego tolerancja wynosi ±20%.

Jak Odczytywać Kod Paskowy Rezystorów?

Niezwykle przydatna okazuje się w tym przypadku specjalna tabela z oznaczeniami. Powszechnie nazywa się ją dekoderem barw rezystancji. Dzięki niej jesteśmy w stanie szybko określić rodzaj  rezystora i wartości mu odpowiadające.